Je wilt werken in het boekenvak. Het lijkt je geweldig om schrijvers te helpen hun manuscript te verbeteren, om boeken in de winkel te zien liggen waaraan jij hebt meegewerkt en om vrijheid te hebben in je werkzaamheden. In dit artikel vind je vier routes om dat voor elkaar te krijgen.
Geen beschermd beroep
Het beroep van redacteur is niet beschermd. Om het vak uit te kunnen oefenen is geen speciale bevoegdheid nodig. Je hoeft nergens toestemming te vragen om een manuscript te mogen redigeren, en hoeft nergens je beroepskwalificaties te laten erkennen. Daarmee mag en kan iedereen redacteur worden en zich redacteur noemen.
Maar dat betekent niet dat je helemaal geen (om)scholing nodig hebt om auteurs gedegen te kunnen begeleiden, of om kwaliteit en verkoopbaarheid van manuscripten en zetproeven te kunnen herkennen en verbeteren.
Kortom: je hoeft wellicht niet officieel bevoegd te zijn, maar wel vakbekwaam. Wanneer je wilt werken in het boekenvak heb je een professionele toolkit nodig.
Route 1: stage lopen bij een uitgeverij en doorgroeien in een vaste functie
Wanneer je ervan droomt om te gaan werken bij een uitgeverij en nog geen relevante ervaring hebt in het boekenvak, is stage lopen de meest voorkomende manier om ergens binnen te komen. Via die weg kun je dan een netwerk opbouwen en doorgroeien in een vaste functie.
De meeste mensen die willen werken in het boekenvak en deze route prefereren kiezen voor de masteropleiding Redacteur-editor aan de UvA. Bij deze opleiding is een halfjaar stage onderdeel van het curriculum. Om toegelaten te worden tot de master is een bachelordiploma vereist.
Route 2: stage lopen bij een uitgeverij en als zelfstandig redacteur aan de slag gaan
Wanneer je wilt werken bij een uitgeverij is op eigen houtje een stage regelen ook mogelijk. Er zijn regelmatig vacatures voor redactiestagiair(e)s. Houd daarvoor de socialmediakanalen van verschillende uitgeverijen in de gaten, en stuur vervolgens een sollicitatiebrief naar de bureauredacteur.
Om in aanmerking te komen voor de stageplek is relevante werkervaring in het boekenvak meestal niet nodig, maar een relevante vooropleiding (zoals een studie Nederlands) vaak wel, plus een beschikbaarheid van 32-36 uur per week.
In de meeste gevallen is een halfjaar meelopen op de redactie voldoende om vakbekwaam in het werkveld aan de slag te kunnen gaan. Is er geen of niet direct ruimte op de redactie om door te groeien in een vaste functie, dan kun je na de stage op zelfstandige basis gaan werken in het boekenvak. Dat lukt prima met de kennis en kunde die je tijdens de stage hebt opgedaan. Verreweg de meeste correctoren, persklaarmakers en redacteuren werken op freelance basis. In dit artikel lees je meer over hoe dat zit, en over de gemiddelde verdiensten.
Route 3: een redactieopleiding volgen en als zelfstandig redacteur gaan werken
Wanneer stage lopen geen optie is in het leven dat je momenteel hebt, wanneer je geen academische studie prefereert of wanneer je voorkeur niet per se uitgaat naar werken op de redactie van een uitgeverij, dan kun je er ook voor kiezen om een meer praktische redactieopleiding te volgen en daarna als zelfstandig redacteur te gaan werken. Zowel uitgeverijen als auteurs die hun boek uitgeven in eigen beheer kunnen dan je opdrachtgevers worden.
Er zijn verschillende kwalitatieve opleidingen die je klaarstomen om te gaan werken in het boekenvak, waarbij er (ook of met name) op locatie wordt lesgegeven, bijvoorbeeld de redactieopleiding van de Schrijversacademie.
Redactieacademie studio folio biedt een volledig online opleidingstraject aan, met vooraf opgenomen videolessen die je vanuit je eigen huis, in je eigen tijd en op je eigen tempo kunt volgen. Voor het volgen van de redactieopleiding bij studio folio is geen speciale vooropleiding nodig. studio folio is een erkende onderwijsinstelling en is opgenomen in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs.
Route 4: een redactieopleiding volgen, als zelfstandig redacteur gaan werken en dán solliciteren naar een vaste functie binnen de uitgeverij
Merk je na een aantal jaren freelancen dat je meer vastigheid zoekt, dan kun je met de opgedane ervaring en het netwerk dat je hebt opgebouwd alsnog solliciteren naar een baan binnen de uitgeverij. Het meest voor de hand liggend is dan om te starten in de functie van bureauredacteur. Op Boekblad.nl vind je regelmatig vacatures.
Wil je toetsen of je aanleg hebt om als redacteur aan de slag te gaan?
De korte opstapcursus Boekenvak 101 maakt dit mogelijk met een proefopdracht. Het programma is een onmisbare introductie waarmee je binnen drie uur toetst of je affiniteit hebt met het werk en de manier van lesgeven bij studio folio.
studio folio is door het CPION erkend als onderwijsinstelling en is opgenomen in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs.
Verder lezen?