Of het maakproces van een boek nu bij een uitgeverij gebeurt, of dat een auteur het werk in eigen beheer uitgeeft, de vier fasen van het maken van een boek zien er grofweg als volgt uit. 

Fase 1 – van idee naar concept

In de eerste fase van het maakproces van een boek krijgt de auteur een idee en tuigt-ie dat in grote lijnen op. Dat kan op verschillende manieren, afhankelijk van of de auteur een plotter, een pantser of een plantser is.

Een plotter denkt het verhaal helemaal uit voordat-ie gaat schrijven, bijvoorbeeld door middel van het schrijven van een outline. Een pantser ‘begint gewoon ergens’ en laat het verhaal gaandeweg ontstaan, en een plantser volgt de middenweg.

Fase 2 – van concept naar manuscript

Is het idee voor de schrijver concreet genoeg, welke vorm van voorbereiding er in fase 1 dan ook is geweest, dan kan-ie gaan schrijven. Dat gebeurt in fase 2. De auteur werkt het verhaal compleet uit, van de eerste zin tot de laatste punt, totdat-ie vindt dat het manuscript volledig en af is. Soms zoekt-ie hierbij begeleiding van een schrijfcoach. 

Fase 3 – van manuscript naar kopij

In fase 3 levert de auteur het manuscript in bij een redacteur. Dan wordt het verhaal (vaak in een aantal rondes) van feedback voorzien, en vervolgens (ook in een aantal rondes) herschreven door de auteur. In dit artikel lees je meer over wat een redacteur precies doet.

Daarna wordt het manuscript doorgestuurd naar een persklaarmaker, die de tekst en de technische staat van het document beoordeelt en verbetert. In dit artikel lees je meer over deze intensieve vorm van eindredactie.

Fase 4 – van kopij naar boek

Nadat het manuscript tekstueel in orde is, wordt de kopij opgemaakt door een vormgever, die het manuscript op een bladspiegel zet. In fase 4 wordt de zetproef van het boek gecontroleerd door een corrector, en uiteindelijk wordt het boek gedrukt.

Het schrijfproces vs. het redactieproces

In de eerste twee fases van het maakproces van een boek bevinden een auteur en het manuscript zich in het schrijfproces, in de laatste twee fases in het redactieproces.

Het redactieproces bij een uitgeverij is gestandaardiseerd. De workflow ziet er voor vrijwel het hele uitgeefvak hetzelfde uit en bestaat uit verschillende stappen die ervoor zorgen dat alle elementen van het manuscript grondig onder de loep worden genomen.

Een auteur die het boek uitgeeft in eigen beheer mag het redactieproces zelf inrichten, want die regelt alles rondom de publicatie zelf. 

Als zelfstandig redacteur zijn in het redactieproces meerdere rollen voor jou weggelegd: die van redacteur, persklaarmaker of corrector; ieder met een eigen takenpakket en functie in het geheel. 

Wil je leren hoe alle stappen in het redactieproces van een boek er precies uitzien? 

In de korte opstapcursus Boekenvak 101 krijg je een overzicht van de complete workflow van een manuscript, en leer je hoe de rollen van redacteuren, persklaarmakers en correctoren van elkaar verschillen.

studio folio is door het CPION erkend als onderwijsinstelling en is opgenomen in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs.