Hoe word je persklaarmaker in het boekenvak? Om het vak uit te kunnen oefenen is geen speciale bevoegdheid nodig. Het beroep is niet beschermd. Je hoeft nergens toestemming te vragen om de eindredactie van een manuscript te mogen verzorgen, en hoeft nergens je beroepskwalificaties te laten erkennen. Daarmee mag en kan iedereen zich persklaarmaker noemen.
Maar dat betekent niet dat je helemaal geen (om)scholing nodig hebt om auteurs en vertalers van gedegen feedback te kunnen voorzien, of om manuscripten technisch in orde te maken.
Kortom: je hoeft wellicht niet officieel bevoegd te zijn, maar wel vakbekwaam. Voor de intensieve eindredactie van manuscripten heb je een professionele toolkit nodig.
Opleidingen tot persklaarmaker
Er is maar één opleiding in Nederland die je klaarstoomt om als persklaarmaker aan de slag te gaan, en dat is de onlinecursus Powerful persklaarmaken van redactieacademie studio folio. Persklaarmaken kon je tot 2021 nergens anders leren dan op de werkvloer van een uitgeverij, bijvoorbeeld tijdens een stage. Er bestond geen aparte opleiding voor.
Maar het persklaarmaken van een manuscript is iets wat je niet zomaar doet. Je hebt rekening te houden met de doelgroep van het boek, de logica, de juistheid van gegevens en de auteur en/of vertaler die je van feedback voorziet. Daarom ontwikkelden we een methode waarmee je leert hoe je een manuscript grondig controleert en verbetert, zodat jij op professionele wijze leert persklaarmaken. Gewoon vanuit je eigen huis, op je eigen tempo.
studio folio is een erkende onderwijsinstelling en is opgenomen in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs.
Vooropleiding en eigenschappen
Voor het volgen van de persklaarmaakcursus bij studio folio is geen speciale vooropleiding nodig. Heb je nog geen relevante werkervaring op dit vlak, dan raden we aan om eerst de correctiecursus van studio folio te volgen, zodat je een haviksoog traint, en goed het onderscheid leert maken tussen de verschillende rollen en takenpakketten in het boekenvak.
Wat je ook nodig hebt zijn de volgende acht competenties en eigenschappen:
1. Een uitstekende beheersing van de Nederlandse taal. Daarmee wordt bedoeld: taalfouten spotten gaat je makkelijk af, geen dt-fout kan zich verschuilen voor jouw scherpe blik, mensen vragen jou altijd om hun teksten na te kijken.
2. Een grote liefde voor verhalen. Je bent dol op taal, boeken, films en podcasts.
3. Het lef om ondernemer te worden. Dat is hoe persklaarmakers in het boekenvak werken. Deze rol bestaat niet in loondienst, enkel freelance.
4. De bereidheid om te investeren. Dat kan zowel in tijd zijn als in geld. Je hebt scholing nodig, je zult moeten oefenen en meters moeten maken.
5. Een gezonde groeimindset. Je houdt van persoonlijke ontwikkeling en kunt goed omgaan met feedback.
6. Een ongezonde nieuwsgierigheid. Je hebt een brede interesse. Je houdt ervan om verschillende onderwerpen uit te pluizen; of het nu gaat om het opzoeken van taalregels of om het doen van research naar de specifieke fascinatie van een personage.
7. Een positief-kritische houding. Durven zeggen wat je vindt is belangrijk, maar wel op constructieve en empathische wijze. Je werkt met het geesteskind van een auteur of vertaler, dat vraagt om nuance.
8. Een gestructureerde en nauwkeurige manier van werken. Vinden anderen je een pietje-precies? Noem je jezelf een perfectionist? Voor dit werk is dat top!
Hoe word je persklaarmaker? Hoe ziet de beroepspraktijk eruit?
Het beroep van persklaarmaker bestaat niet in loondienst. Wanneer je voor uitgeverijen aan de slag wilt, solliciteer je bij de bureauredacteur van een uitgeverij naar een plek in het freelancersbestand, ook wel de externe redactie genoemd. Er wordt je dan vaak gevraagd om een proefopdracht te maken om de kwaliteit van je vaardigheden te toetsen. Maak je die goed, dan word je onderdeel van de externe redactie van de uitgeverij en kan de bureauredacteur persklaarmaakklussen bij je uitbesteden.
Wanneer je persklaarmaker wilt worden, richt je dus een eigen bedrijf op en ga je freelance aan de slag. Naast uitgeverijen kunnen ook auteurs die hun boek uitgeven in eigen beheer dan je opdrachtgever worden. In dit artikel lees je meer over wat een persklaarmaker precies doet.
Wil je aan de slag als persklaarmaker?
In de opleiding Powerful persklaarmaken leer je manuscripten technisch en tekstueel verbeteren, zodat je professioneel aan de slag kunt in opdracht van uitgeverijen of auteurs hun boek die uitgeven in eigen beheer.
studio folio is door het CPION erkend als onderwijsinstelling en is opgenomen in het Centraal Register Kort Beroepsonderwijs.
Verder lezen?